Προσπάθεια να διατηρήσει ή ακόμα και να ανακτήσει πολιτικό κεφάλαιο καταγάγοντας “νίκη” με αντίπαλο τις τράπεζες καταβάλλει ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, χρησιμοποιώντας παράλληλα τα φιλοκυβερνητικά -και όχι μόνο- media για να διαμορφώσουν πλαίσιο πιέσεων και κοινωνικής κινητοποίησης, με εστίαση στα ζητήματα χρεώσεων που έχουν εσχάτως ανακύψει.
Σε σύσκεψη που συγκάλεσε στο Μέγαρο Μαξίμου ο Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε από το προεδρείο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, τους CEO τραπεζών και τους καθ’ ύλην αρμόδιους υπουργούς να εξετάσουν εναλλακτικές λύσεις για την κάλυψη του κενού που δημιουργείται στην οργανική κερδοφορία των τραπεζών από την απόσυρση των αυξημένων χρεώσεων που έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζονται.
Πολιτικά και επικοινωνιακά στόχος είναι η διατήρηση και εμβάθυνση του φιλολαϊκού προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη, η επίδειξη σθένους και η διάρρηξη των στερεοτύπων για τον εναγκαλισμό ΝΔ-τραπεζών και τραπεζιτών. Στρατηγικά, έτσι αποδυναμώνονται τα ερείσματα της αντιπολίτευσης στην κοινωνία, σε πεδίο καίριο για τις διαχωριστικές γραμμές. Υπ’ αυτό πρίσμα, η πίεση στις τράπεζες και η ακόμα προσωρινή νίκη εκτιμάται ότι θα συμβάλλει καθοριστικά στην προώθηση άλλων κυβερνητικών πολιτικών που θα μπορούσαν δυνητικά να προκαλέσουν αντιδράσεις.
Οι αυξήσεις, που είχαν προαναγγελθεί από καιρό, στο πλαίσιο των business plans των τραπεζών για τη βελτίωση των δεικτών αποδοτικότητας και της οργανικής κερδοφορίας, ιδιαίτερα με προοπτική και αυξανόμενη επαναληψιμότητα, έτσι ώστε να υποστηρίζεται το προφίλ ενίσχυσης των εσόδων και της προστιθέμενης αξίας από την προσέλκυση πελατολογίου, ανεξαρτήτως μεγέθους.
Η εφαρμογή του σχεδίου αυτού φάνηκε ότι είχε προκαλέσει δυσαρέσκεια σε κυβενρητικό επίπεδο καιρό τώρα, καθώς το θέμα στιγμάτισαν με δημοσιεύματά τους αρκετά φιλοκυβερνητικά media, συμβάλλοντας στη δημιουργία κλίματος στην κοινωνία και προλειαίνοντας το έδαφος για την υψηλών τόνων και σημειολογίας παρέμβαση του πρωθυπουργού.
Σύμφωνα με όσα διαρρέονται από το Μέγαρο Μαξίμου και αναπαράγονται από τα media, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ανοίγοντας τη συζήτηση, κάλεσε τους εκπροσώπους των τραπεζών να ανακαλέσουν τις αυξήσεις που ανακοίνωσαν σε σειρά υπηρεσιών λέγοντας.
«Έχετε αναγγείλει αυξήσεις. Αυτό δεν μπορούμε να το δεχθούμε. Είναι εξαιρετικά αρνητικό. Δεν δικαιολογούνται οι αυξήσεις, όταν μάλιστα γίνονται σε ένα οικονομικό περιβάλλον πολύ καλύτερο. Πρέπει να μείνουμε στο προηγούμενο πλαίσιο».
Από τις ίδιες πηγές αναφέρεται ότι οι εκπρόσωποι των τραπεζών ανέφεραν ότι «στόχος είναι η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών στις οποίες οι τράπεζες έχουν επενδύσει ιδιαίτερα». Δεσμεύθηκαν όμως να επανεξετάσουν τις αυξήσεις, ειδικά τις χρεώσεις σε περιοχές που υπάρχει ένα μόνο ΑΤΜ.
Πλέον, η δημοσιότητα και το πολιτικό φορτίο που έχει το θέμα δεν αφήνει πολλά περιθώρια τραπεζικών ελιγμών, χωρίς αντίστοιχο κόστος για τις διοικήσεις τους και συνεπώς αναμένεται ότι θα υιοθετηθούν νέες και διαφοροποιημένες προσεγγίσεις από τις τράπεζες.
Βέβαια, για τους τραπεζίτες οι ελιγμοί αυτοί δεν θα είναι χωρίς κόστος, καθώς τα έσοδα από τις χρεώσεις αυτές έχουν ήδη υπολογιστεί στα σενάρια και τις προβολές των οίκων αξιολόγησης και των εποπτικών αρχών και η αντιστάθμισή τους με άλλα, είναι αναμφισβήτητα μεγάλη πρόκληση.
Σε κάθε περίπτωση, η πολιτικοποίηση του ζητήματος μέσω της παρέμβασης του πρωθυπουργού αποτελεί credit negative γεγονός για το τραπεζικό σύστημα, το οποίο είναι αναγκασμένο να αναζητήσει λύσεις μικρότερης αποτελεσματικότητας και να αντισταθμίσει απώλειες εκ των ενόντων.
Μια από τις λύσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι η αντικατάσταση των οριζόντιων χρεώσεων με αναλογικές και ανώτατο πλαφόν, κίνηση που θα προκαλέσει de facto ενόχληση των μεγάλων πελατών. Επί τάπητος έχουν τεθεί και άλλα σενάρια,, τα οποία αν και επιτυγχάνουν τον στόχο στα έσοδα δεν καλύπτουν το ποιοτικό ζήτημα, ενώ προωθείται και εναλλακτική για συσχέτιση χρεώσεων επιτοκίων, το οποίο ενδέχεται να συναντήσει νομικά και θεσμικά εμπόδια.
Ποιοι συμμετείχαν
Aπό την κυβερνητική πλευρά στη συνάντηση συμμετείχαν επίσης ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, ο Υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης, ο Υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, Γιώργος Ζαββός, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ, αρμόδιος για τον Συντονισμό του Κυβερνητικού Έργου, Άκης Σκέρτσος, η Γενική Γραμματέας Συντονισμού Οικονομικών και Αναπτυξιακών Πολιτικών Βίκυ Λοΐζου, ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Εσωτερικών Πολιτικών Θανάσης Κοντογεώργης, ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους Φώτης Κουρμούσης και ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης.
Από την πλευρά της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών στη συνάντηση συμμετείχαν ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Γιώργος Χατζηνικολάου, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας Παύλος Μυλωνάς, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Alpha Bank Bασίλης Ψάλτης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εurobank Φωκίων Καραβίας, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Attica Bank Θεόδωρος Πανταλάκης και η Γενική Γραμματέας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών Χαρούλα Απαλαγάκη.
