Ίσως είναι πρώτη φορά μετά από αρκετά χρόνια που τα πρωτοσέλιδα των media χρησιμοποιούν τις λέξεις “Ιταλία” και “σταθερότητα” στην ίδια πρόταση χωρίς αρνητικούς προσδιορισμούς, καθώς η προοπτική σήμερα το βράδυ να αποκτήσει η Ρώμη νέα, δομικά τροποιημένη κυβέρνηση, με προοπτική ολοκλήρωσης της θητείας είναι πλέον πολύ ισχυρή.
Ο Τζιουζέπε Κόντε φαίνεται ότι θα παραμείνει πρωθυπουργός, καθώς το Δημοκρατικό Κόμμα αναμένεται να συναινέσει για τη συγκρότηση νέας κυβερνητικής πλειοψηφίας με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων και όλα αυτά με τη σύμφωνη γνώμη του Ντόναλντ Τραμπ.
Η γνώμη του Τραμπ μπορεί να προκαλεί ακόμα και αντιδράσεις σε πολλές χώρες και σίγουρα δεν αποτελεί την καλύτερη επωδό για το κλείσιμο μιας μακράς περιόδου συγκρούσεων μεταξύ Ρώμης και Βρυξελλών, όταν διατυπώνεται όμως μετά το G7 και παρά τις εκεί καταγραφείσες διαφωνίες, το πρίσμα υπό το οποίο εξετάζεται η δήλωση, η στάση και ο λόγος αλλάζουν.
Οι δείκτες πολιτικού κινδύνου στην Ευρώπη μειώνονται αισθητά, κάτι που αναμένεται να αντικατοπτρισθεί στα ιταλικά ομόλογα, ωστόσο, πρόκειται για συγκυριακό φαινόμενο που αποδίδεται εν μέρει και στο Trump-effect. Η δυναμική αυτή θα κριθεί στην κατάθεση του προϋπολογισμού και στις θέσεις που θα λάβει η Ιταλία στην ΕΕ στο πλαίσιο της νέας Κομισιόν και της αναπροσαρμογής των θεσμικών οργάνων και των εξουσιών τους.
Η αλήθεια είναι ότι ο Τζιουζέπε Κόντε αποδείχθηκε πολύ λιγότερο λαϊκιστής, απ’όσο ανέμενε κανείς από μια προσωπικότητα που έχαιρε της αποδοχής του λαϊκιστικού Κινήματος των Πέντε Αστέρων και της ακροδεξιάς Λέγκας, αποφεύγοντας αριστοτεχνικά τη μετωπική σύγκρουση με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο και αποκαθιστώντας μερικώς τις διαταραχθείσες σχέσεις με το Παρίσι, ενώ την ίδια στιγμή ισορροπούσε σε τεντωμένο σχοινί στο εσωτερικό μέτωπο αντιμετωπίζοντας τον Ματέο Σαλβίνι που επιχειρούσε με κάθε τρόπο να προβοκάρει την ΕΕ.
Συνεπώς, η δήλωση στήριξης του Ντόναλντ Τραμπ στον Κόντε, μετά το G7, αποτελεί μια κίνηση καλής θέλησης των ΗΠΑ προς την ΕΕ, ενώ εκλαμβάνεται ως “άδειασμα” στον Ματέο Σαλβίνι που είχε μεταβεί στις ΗΠΑ αναζητώντας συμμαχίες και θέλοντας να εμφανιστεί ως ο “εκλεκτός” της αντισυστημικής πτέρυγας που έχει διαμορφώσει ο Ντόναλντ Τραμπ στην ΕΕ.
«Φαίνεται ότι τα πράγματα πηγαίνουν καλά για τον άξιο σεβασμού πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζουζέπι (sic) Κόντε, που εκπροσώπησε πολύ καλά την Ιταλία στο G7»,
έγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος.
«Αγαπάει πολύ τη χώρα του και συνεργάζεται καλά με τις ΗΠΑ. Ενας άνθρωπος με μεγάλο ταλέντο, για τον οποίο ελπίζουμε να παραμείνει πρωθυπουργός».
Βέβαια, μετά τρία χρόνια στην εξουσία το M.O (modus operandi) του Τραμπ είναι γνωστό: Κάνει προφορικές συμφωνίες, αποδέχεται δεσμεύσεις και ζητά αποδείξεις στη συνέχεια, εφόσον ο αντισυμβαλλόμενος δεν ανταποκριθεί ξεκινά την επίθεση. Στην περίπτωση της Ιταλίας και του Κόντε, το διακύβευμα για τον Τραμπ είναι μεγάλο.
Κατ΄αρχάς η αναδιαπραγμάτευση της εμπορικής συμφωνίας με την ΕΕ, πεδίο που ο Τραμπ αναζητά στηρίγματα και φίλους που θα έχουν όφελος από την εναντίωση στα γερμανικά συμφέροντα. Ανεξαρτήτως πρωθυπουργού η Ρώμη αισθάνεται αδικημένη από το Βερολίνο και υποτιμημένη από τον γαλλογερμανικό άξονα. Πολύ ψηλά στην αμερικανική ατζέντα βρίσκονται επίσης τα ενεργειακά, με την Ουάσιγκτον να αντιδρά στον Nord Stream 2 που προωθεί το Βερολίνο, ενώ παράλληλα προετοιμάζει τον ανατολικό ενεργειακό διάδρομο της ΕΕ, απ’ όπου θα διέλθει ο East Med και στον οποίο θα συμβάλλουν Ισραήλ, Κύπρος, Ελλάδα και δυνητικά Αίγυπτος και Παλαιστίνη (υπό προϋποθέσεις). Αυτό το project είναι ίσως το πλέον κρίσιμο για τις ΗΠΑ, καθώς θα διασφαλίσει όχι μόνο τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και θα εδραιώσει αμερικανικό έλεγχο στα Δυτικά Βαλκάνια και τον ευρωπαϊκό νότο. Ωστόσο, μέχρι στιγμής η Ρώμη είχε υπαναχωρήσει από τον διασυνδετήριο αγωγό Poseidon, ο οποίος είναι καθοριστικής σημασίας για τη βιωσιμότητα της επένδυσης.
Τώρα μένει να αποδειχθεί αν και σε πιο βαθμό Τραμπ και Κόντε έφτασαν σε modus operandi και ποιός θα είναι ο αντίκτυπος μιας νέας σχέσης Ουάσιγκτον-Ρώμης τόσο στην εσωτερική πολιτική σκηνή της Ιταλίας όσο και στις σχέσεις της χώρας με την ΕΕ. Ενδεχόμενες συμφωνίες, συγκλίσεις ή συναινέσεις που έχουν ενδεχομένως απριόρι επιτευχθεί μεταξύ Κόντε και Τραμπ καθιστούν την Ρώμη ευάλωτη, όχι τόσο στις αμερικανικές πιέσεις, αλλά σε αντιξοότητες, λόγω της σταθερής κλιμάκωσης της πολεμικής ρητορικής και των εμπορικών αντιπαράθεσεων που εφαρμόζει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, σε μια προσπάθεια να κερδίσει από το διεθνές μέτωπο, για να στηρίξει το αφήγημα της επανεκλογής του στην προεδρία στις επικείμενες εκλογές του 2020.
Ο δρόμος για την ομαλότητα
Ο δεύτερος γύρος διαβουλεύσεων του προέδρου Ματαρέλα με τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας ξεκίνησε χθες και λήγει απόψε με την πολυαναμενόμενη δήλωση του προέδρου για το αν υπάρχει ή όχι κυβερνητική συμφωνία.
Το Δημοκρατικό Κόμμα φαίνεται ότι αποδέχεται την παραμονή στην πρωθυπουργία του Τζουζέπε Κόντε, ο οποίος χθες έλαβε στήριξη ακόμη και από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Η στήριξη αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για τους Πέντε Αστέρες, οι οποίοι έτσι διατηρούν το αντισυστημικό προφίλ και καλούνται τώρα να αποδείξουν ότι δεν θα αλλοιωθούν δραματικά από τη συνεργασία με το PD.
