Σε επιφυλακή έχουν τεθεί οι αρχές στην Ελλάδα, για το ενδεχόμενο επιπλοκών που θα μπορούσε να προκαλέσει η είσοδος του από ιρανικού τάνκερ “Adrian Darya 1” που αφέθηκε την Παρασκευή ελεύθερο από το Γιβραλτάρ σε ελληνικά χωρικά ύδατα, καθώς διεθνή μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν ότι κινείται προς την Καλαμάτα, πορεία που επιβεβαιώνεται από τα site παρακολούθησης της κίνησης πλοίων.
Το τάνκερ που αφότου απελευθερώθηκε κινείται σε διεθνή χωρικά ύδατα, έχει εις βάρος του ένταλμα σύλληψης των ΗΠΑ, το οποίο ωστόσο δεν έγινε δεκτό από δικαστήριο του Γιβραλτάρ, που ανήκει στη Βρετανία και άρα στην ΕΕ.
Σύμφωνα με όσα μεταδίδουν τα πρακτορεία AP και Reuters, το πλοίο αναχώρησε το βράδυ της Κυριακής από το Γιβραλτάρ κατευθύνεται προς τη Μεσόγειο. Το Reuters, αναφέρει ότι το “Adrian Darya 1” το πρωί της Δευτέρας κατευθυνόταν προς την Καλαμάτα, όπου αναμένεται να φτάσει αργά το βράδυ της επόμενης Κυριακής, 25 Αυγούστου.
Το ενδεχόμενο εισόδου σε ελληνικά χωρικά ύδατα μπορεί από μόνο του να προκαλέσει κρίση, καθώς συνεπάγεται ότι το φορτίο του, που εκτιμάται στα 2,1 εκατ. βαρέλια, έχει αγοραστεί από εφοπλιστές ή άλλους εγχώριους παράγοντες, αλλά η Ελλάδα δεσμεύεται από τις κυρώσεις που έχουν επιβάλλει οι ΗΠΑ στις εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν και έχει από καιρό διακόψει τις αγορές, προκαλώντας μάλιστα αντιδράσεις από την Τεχεράνη.
Σε περίπτωση εισόδου πάντως σε ελληνικά χωρικά ύδατα δεν μπορεί να αποκλειστεί το σενάριο ανανέωσης του αμερικανικού εντάλματος σύλληψης, κίνηση η οποία θα έθετε την ελληνική κυβέρνηση σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση.
Στην Αθήνα για το θέμα έχουν σε επιφυλακή τόσο η Ελληνική Ακτοφυλακή όσο και το υπουργείο Εξωτερικών, ενώ την κατάσταση παρακολουθεί προσεκτικά και το Πολεμικό Ναυτικό. Μέχρι στιγμής, άπαντες κυβερνητικοί παράγοντες και αξιωματούχοι εκτιμούν ότι το πιθανότερο σενάριο παραμένει η αλλαγή πορείας του πλοίου πριν αυτό μπει σε ελληνικά χωρικά ύδατα, όπως συνηθίζεται σε τέτοια πλοία και φορτία. Σε διαφορετική περίπτωση, πάντως, η Ελλάδα κινδυνεύει να εμπλακεί σε μια τεραστίων διαστάσεων πολιτικοδιπλωματική κρίση.
Διπλωματικά, μια τέτοια κίνηση θα είχε νόημα για το Ιράν μόνο εφόσον έχει διασφαλίσει ότι πρώτα η Ελλάδα και μετά η ΕΕ θα αγνοήσουν τις αμερικανικές πιέσεις, σενάριο που θεωρείται μάλλον απίθανο, δεδομένης της εγγύτητας Αθήνας-Ουάσιγκτον, παρά τη διάσταση απόψεων των ΗΠΑ με τις Βρυξέλλες για τον χειρισμό του Ιράν. Αν η Τεχεράνη δεν έχει τέτοιες διαβεβαιώσεις και επιμείνει σε αυτή την τροχιά, τότε, φαίνεται ότι επιδιώκει να εξαναγκάσει την ΕΕ, μέσω της Ελλάδας να λάβει θέση στην αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ, με ενεργό τρόπο, προκειμένου να μην καταρρεύσει ολοκληρωτικά η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα.
Η Τεχεράνη, πάντως, έστειλε στο Γιβραλτάρ έγγραφη διαβεβαίωση ότι το τάνκερ δεν κατευθύνεται στη Συρία και ως εκ τούτου δεν παραβιάζει τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, ενώ πριν απόπλου του από το Γιβραλτάρ, άλλαξε νηογνώμονα, υψώνοντας σημαία Ιράν, αντί Παναμά και μετονομάστηκε από Grace 1 σε Adrian Darya 1.
Μετά την ένταση που προκλήθηκε πάντως, φορτίο και πλοίο χαρακτηρίζονται “υψηλής τοξικότητας” και η αποδοχή τους από χώρες της Δύσης θεωρείται υψηλού ρίσκου κίνηση. Στο παρελθόν, βέβαια, Έλληνες εφοπλιστές έχουν κατ’ επανάληψη κατηγορηθεί για παράβαση εμπάργκο και κυρώσεων, καθώς τέτοιες “αποστολές” εξασφαλίζουν πολύ υψηλά ναύλα.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει εξακριβωθεί γιατί το δεξαμενόπλοιο κατευθύνεται στον συγκεκριμένο προορισμό ή εάν το δρομολόγιο θα μπορούσε να αλλάξει.
Κίνδυνος ανανέωσης του εντάλματος
Η Ουάσιγκτον αποπειράθηκε να κατασχέσει το Grace 1 με το αιτιολογικό ότι σχετίζεται με το σώμα των ιρανών Φρουρών της Επανάστασης, το οποίο έχει χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση.
Ερωτηθείς αν οι ΗΠΑ ενδέχεται να ανανεώσουν το αίτημά τους, ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί δήλωσε:
«Μια τέτοια ενέργεια θα έθετε σε κίνδυνο την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας στην ανοικτή θάλασσα. Έχουμε εκδώσει προειδοποίηση μέσω επίσημων διαύλων, ιδιαίτερα μέσω της πρεσβείας της Ελβετίας».
Η Ελβετία αντιπροσωπεύει τα αμερικανικά συμφέροντα στο Ιράν, το οποίο δεν διατηρεί διπλωματικές σχέσεις με τις ΗΠΑ.
