Κινητικότητα σε… επικοινωνιακό επίπεδο δείχνει η Ουάσιγκτον κατά της Τουρκίας, επιχειρώντας έτσι να διασκεδάσει τις αλγεινές εντυπώσεις που προκάλεσε σε συμμάχους και αντιπάλους η “αφλογιστία” απέναντι στην παραλαβή των S-400 από την Άγκυρα.
Σύμφωνα με το Bloomberg, που επικαλείται υψηλόβαθμους αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, οι σύμβουλοι του Ντόναλντ Τραμπ κατέληξαν στο πακέτο κυρώσεων που θα επιβληθεί στην Τουρκία. Η Άγκυρα, αψηφώντας τις προειδοποιήσεις της Ουάσιγκτον ξεκίνησε την παραλαβή των S-400 από τη Ρωσία, την Παρασκευή και το Σάββατο, “διαφημίζοντας” μάλιστα στα social media το νέο οπλικό σύστημα, τακτική που επέφερε σημαντικό πλήγμα στο γόητρο των ΗΠΑ και στη δυνατότητα του Λευκού Οίκου να εγγυηθεί τη συνοχή του NATO έναντι της Ρωσίας.
Οι παρασκηνιακές διαβουλεύσεις στην Ουάσιγκτον, οι ετεροχρονισμένες διαρροές στα media και η αναγγελία καθυστερημένης επιβολής των κυρώσεων και η προσπάθεια αναδρομικής αιτιολόγησης της στάσης που τήρησε η Ουάσιγκτον, φαίνεται ότι συμβάλλουν καθοριστικά στην πολιτική και επικοινωνιακή υπονόμευση των όποιων κυρώσεων ανακοινωθούν.
Το σκηνικό αυτό, πάντως, σκιαγραφεί ανάλυση της Fitch, πάντως, για την υποβάθμισης του αξιόχρεου της τουρκικής οικονομίας, που δημοσιεύθηκε μερικές ώρες πριν την έναρξη της διαδικασίας παραλαβής των S-400. Στο αιτιολογικό της απόφασης ο οίκος αξιολόγησης προβλέπει ότι ενδεχόμενες κυρώσεις από τις ΗΠΑ αποτελούν σημαντικό αλλά όχι κρίσιμο κίνδυνο, καθώς οι επιπτώσεις θα είναι παροδικές. Ο οίκος αν και διατηρεί αρνητικές τις προοπτικές, που συνεπάγεται αυξημένη πιθανότητα νέας υποβάθμισης, εν τούτοις προβλέπει επιστροφή στην ανάπτυξη το 2020 με ρυθμό 3,1%, έναντι ύφεσης για το 2019.
Ο οίκος επισημαίνει ότι πηγή προβληματισμού αποτελεί ενδεχόμενος αντίκτυπος των κυρώσεων στο οικονομικό, επενδυτικό και πολιτικό κλίμα, ο οποίος, εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσε να προβλεφθεί.
Παρ’ όλα αυτά κρίσιμο παραμένει αν οι ΗΠΑ θα μπλοκάρουν και με ποιό τρόπο και διατυπώσεις την παράδοση των F-35 στην Τουρκία, θέση που μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής ίσχυε, όπως δήλωσε ο εκτελών χρέη υπουργού Άμυνας Μαρκ Έσπερ, ή αν ο Λευκός Οίκος θα επιχειρήσει να “βραχυκυκλώσει τον σχετικό νόμο.
Οι αγορές πάντως αντέδρασαν με sell-off της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου, αντίδραση, πάντως που το πολιτικό κλίμα που διαμορφώνεται, φαίνεται ότι θα είναι παροδική και πιθανώς αναστρέψιμη,
Σύμφωνα με τις πηγές που επικαλείται το Bloomberg, η αμερικανική κυβέρνηση έχει επιλέξει μία από τις τρεις δέσμες δράσεων, εκπονημένες για να επιφέρουν διαφόρων κλίμακας ποινές. Αυτές οι δέσμες μέτρων εκπορεύονται από τον Νόμο Περί Αντιμετώπισης Αντιπάλων της Αμερικής Μέσω Κυρώσεων (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act — CAATSA).
Οι πηγές δεν διευκρίνισαν στο Bloomberg ποιο πακέτο κυρώσεων έχει επιλεγεί. Η επιβολή αυτών χρειάζεται την έγκριση του Τραμπ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η πρόθεση της Ουάσινγκτον είναι τα τιμωρητικά μέτρα εις βάρος της Άγκυρας να ανακοινωθούν στα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας. Η αμερικανική κυβέρνηση επιθυμεί να περιμένει να περάσει η Δευτέρα, επέτειος συμπλήρωσης τριών ετών από το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016 στην Τουρκία για να αποφευχθεί μια νέα τροφοδότηση των θεωριών – που διατυπώνονται κυρίως από πιστούς του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν – ότι πίσω από το πραξικόπημα βρισκόντουσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Το σχέδιο των κυρώσεων συγκροτήθηκε έπειτα από μέρες συζητήσεων μεταξύ αξιωματούχων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, του υπουργείου Άμυνας και του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας. Αυτό απαιτεί την έγκριση του Τραμπ και των ανώτατων συμβούλων του, σύμφωνα με τις πηγές, που δέχθηκαν να μιλήσουν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν.
Την Παρασκευή, πρώτη μέρα παραλαβής από την Αγκυρα των πρώτων τμημάτων του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400, σε τηλεφωνική τους επικοινωνία ο ασκών χρέη υπουργού Άμυνας Μαρκ Έσπερ δήλωσε στον Τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ ότι δεν έχει αλλάξει η θέση της Ουάσινγκτον ότι η Τουρκία δεν μπορεί να έχει και τα μαχητικά F-35 και τους S-400. Ο Τούρκος υπουργός επέμεινε ότι η αγορά των S-400 δεν σημαίνει, κατά κανένα τρόπο, ότι η Άγκυρα αλλάζει στον στρατηγικό προσανατολισμό της, ενώ η τουρκική κυβέρνηση με ανακοίνωσή της επισήμανε ότι μια αμερικανική αντιπροσωπεία θα επισκεφθεί την ερχόμενη εβδομάδα την Τουρκία για τη συνέχιση συζήτησης του θέματος.
Με την παράδοση την Παρασκευή των πρώτων φορτίων με εξοπλισμό των S-400, τέσσερις κορυφαίοι Αμερικανοί γερουσιαστές και από τα δύο κόμματα κάλεσαν τον πρόεδρο των ΗΠΑ να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία.
«Σε ισχυρή, διακομματική βάση, το Κογκρέσο έχει ξεκαθαρίσει ότι θα πρέπει να υπάρξουν συνέπειες για την εσφαλμένη απόκτηση των S-400 από τον (πρόεδρο της Τουρκίας) Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μια ανησυχητική ένδειξη της στρατηγικής ευθυγράμμισης με τη Ρωσία του (Βλαντίμιρ) Πούτιν και απειλή για το πρόγραμμα των F-35» ανέφεραν στην ανακοίνωσή τους οι γερουσιαστές και επικεφαλής των Επιτροπών Ενόπλων Δυνάμεων και Εξωτερικών Υποθέσεων, Τζιμ Άινχοφ, Τζακ Ριντ, Τζιμ Ρις και Μπομπ Μενέντεζ.