Η μεταρρύθμιση της οικονομικής και εμπορικής διπλωματίας, ώστε να γίνει πιο αποτελεσματική και να μπορέσει να επιτελέσει το ρόλο της, όπως έχει προβλεφθεί στο πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, θα είναι μια από τις κεντρικές προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ομάδα των συμβούλων του, ήδη με τα πρώτα νομοσχέδια που θα κατατεθούν, καθώς αναδιαρθρώνεται η δομή της κυβέρνησης και διαμορφώνεται η λειτουργική της προσωπικότητα.
Η μεταφορά όλων των σχετικών υπηρεσιών και φορέων υπό ένα υπουργείο αποτελεί πολυσύνθετη διεργασία, ενώ στο παρελθόν η προσπάθεια μεταφορές της αντίστοιχης διεύθυνσης οικονομικής διπλωματίας από το υπουργείο Οικονομικών στο Εξωτερικών, κατέληξε σε φιάσκο, επί Ανδρέα Λοβέρδου και Γιώργου Παπανδρέου. Ωστόσο, το θέμα επανέρχεται τώρα επιτακτικά, καθώς αποτελεί πάγιο αίτημα της αγοράς και αναγκαία συνθήκη, ώστε να εναρμονιστούν οι δομές και να υπάρξει ο αναγκαίος συντονισμός, προκειμένου η οικονομική διπλωματία δηλ. Πρεσβείες και Γραφεία ΟΕΥ, το Enterprise Greece και οι άλλοι σχετικοί φορείς εξωστρέφειας να ευθυγραμμιστούν προς την κυβερνητική στρατηγική και λειτουργήσουν συμπληρωματικά, υπερβαίνοντας επικαλύψεις αρμοδιοτήτων και ανταγωνισμούς.
Τέτοιες μεταβάσεις απαιτούν συνέχεια, διαρκή συντονισμό, απρόσκοπτη σύνδεση αρχιτεκτόνων και μηχανικών της κίνησης. Σε αυτό το πλαίσιο οι εισηγήσεις που έχει ήδη δεχθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης τείνουν στην εκμετάλλευση προσωπικού με γνώση της οικονομικής διπλωματίας και των αναγκών της αγοράς και παραγόντων που έχουν συνθετική ικανότητα και γνώση μηχανισμών κόμματος, κράτους και αγοράς.
Αν και ακόμα ο ανταγωνισμός μεταξύ υπηρεσιακών δομών, υπουργείων και εν δυνάμει υπουργών για τον έλεγχο των οικονομικών αποστολών, τους διαύλους επικοινωνίας και της σχέσης με τον πρωθυπουργό είναι μεγάλος, οι συστάσεις της ΕΕ για την επιλογή καταρτισμένου προσωπικού με γνώση των διαδικασιών εντός και εκτός Ελλάδας και το βασικό αξίωμα της ταχείας και αποτελεσματικής λειτουργίας του νέου σχήματος περιορίζουν τις επιλογές σε πρόσωπα.
Σύμφωνα με ανθρώπους που έχουν γνώση των διεργασιών, στο τραπέζι του νέου πρωθυπουργού βρίσκεται, μεταξύ άλλων και το όνομα του Γιάννη Σαλαβόπουλου, στελέχους που συμμετείχε στον νέο σχεδιασμό, προέρχεται από τις τάξεις της οικονομικής διπλωματίας, με επιτυχημένη σταδιοδρομία στην αγορά.
Πρόκειται για εκείνο, που γνωρίζοντας τόσο το αντικείμενο όσο και το Υπουργείο Εξωτερικών επέμενε ότι είναι το καταλληλότερο Υπουργείο, δεδομένου, ότι διαθέτει ήδη το δομημένο δίκτυο των Γραφείων ΟΕΥ, έχει τη σωρευμένη γνώση διμερών και εν μέρει πολυμερών οικονομικών σχέσεων, ενώ διαθέτει την κουλτούρα και τεχνογνωσία διεθνούς εκπροσώπησης της χώρας.
Αν και εσωτερικά, υπήρχαν έντονες πιέσεις για την ανάθεση του έργου της οικονομικής διπλωματίας στο ΥΠΑΝ, τελικά η εισήγηση για το ΥΠΕΞ πέρασε, ενώ ήταν και ο κύριος συντάκτης του κορμού της πρότασης, η οποία τελικά εντάχθηκε και στο πρόγραμμα της ΝΔ.