Ανησυχίες για τις επιπτώσεις που θα είχε στην Ευρώπη και τη διεθνή ισορροπία δυνάμεων το ενδεχόμενο πολιτικής αποσταθεροποίησης της Γερμανίας αναδύονται μετά τη νέα “μίνι” κυβερνητική κρίση που προκάλεσαν οι δηλώσεις και η αποπομπή του τέως επικεφαλής της γερμανικής υπηρεσίας προστασίας του συντάγματος Χανς Γκέοργκ Μάασεν, ο οποίος, ως σύμβουλος του υπουργού Εσωτερικών, ανακάλυψε «ριζοσπαστικές αριστερές δυνάμεις» στο συγκυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και επέκρινε την πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης ως «ιδεαλιστική, αφελή και αριστερή», κατά τη διάρκεια ομιλίας του.
Ο φόβος βίαιας ανατροπής του πολιτικού status quo στην Ευρώπη, δεν αποτιμάται ακόμα από τις αγορές, καθώς το σενάριο φαίνεται μακρινό και εκτιμάται ότι οι μηχανισμοί και οι δικλείδες ασφαλείας είναι ικανές να αποτρέψουν σαρωτική επικράτηση της ακροδεξιάς, σε βαθμό που θα είναι σε θέση να υπαγορεύει πολιτικές. Ωστόσο, τέτοιες εξελίξεις καθιστούν το σενάριο εφικτό και τη συγκυρία επικίνδυνη.
Οι εξελίξεις στην Πολωνία, την Ουγγαρία και την Ιταλία είναι ενδεικτικές των επιπτώσεων που μπορεί να έχει για την Ευρώπη η επικράτηση εξτρεμιστικών πολιτικών δυνάμεων, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο. Το ενδεχόμενο εμπλοκής της ισχυρότερης δύναμης της ΕΕ, της Γερμανίας, σε μια τέτοια πολιτική διελκυστίνδα μπορεί να δυναμιτίσει τη διαδικασία συγκλίσεων στην Ευρώπη και να δυναμιτίσει την προσπάθεια μεταρρύθμισης τόσο της ΕΕ όσο και της Ευρωζώνης, οδηγώντας παράλληλα σε “έμφραγμα” τις Βρυξέλλες και πυροδοτώντας αποσχιστικές τάσεις.
Τη στιγμή που Brexit εισέρχεται στα τελευταία μέτρα, ο Ευρωστρατός αποκτά δυναμική και η ευρωπαϊκή οικονομία επιχειρεί να κλείσει οριστικά το κεφάλαιο κρίση, ο κίνδυνος να υποτιμηθούν οι αναταράξεις στη Γερμανία, και η δυναμική της ακροδεξιάς είναι μεγάλος, στο πλαίσιο του ευρύτερου κλίματος σταθεροποίησης. Στην πραγματικότητα όμως, μια τέτοια πολιτική βοηθά στη ναρκοθέτηση του δρόμου της σύγκλισης και υποθηκεύει την πολιτική σταθερότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο εμπρηστικός ρόλος του αρχικατασκόπου
Ο επικεφαλής του CSU και σκληροπυρηνικός υπουργός Εσωτερικών, Χόρστ Ζεεχόφερ έκανε λόγο για «απαράδεκτες διατυπώσεις» που καθιστούν αδύνατη τη συνεργασία με τον Μάασεν «σε οποιονδήποτε ρόλο».
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μάασεν είχε προξενήσει σάλο στις αρχές Σεπτεμβρίου, υποβαθμίζοντας περιστατικά ακροδεξιάς και ρατσιστικής βίας στην πόλη Κέμνιτς, με αποτέλεσμα τότε να τον καρατομήσει η Άγκελα Μέρκελ από το πόστο του, ως επικεφαλής της BND.
Υστερα από πίεση των Σοσιαλδημοκρατών αλλά και ορισμένων Χριστιανοδημοκρατών, η κυβέρνηση είχε συμφωνήσει στην αποπομπή του και στον διορισμό του ως ειδικού συμβούλου στο υπ. Εσωτερικών. Ωστόσο, παρέμεινε προσωρινά επικεφαλής της υπηρεσίας μέχρι να βρεθεί αντικαταστάτης και με την ιδιότητα αυτή απευθύνθηκε στους ομολόγους του άλλων ευρωπαϊκών υπηρεσιών πληροφοριών («λέσχη της Βέρνης») στα μέσα Οκτωβρίου.
Εν συνεχεία, έστειλε το κείμενο στους 3.000 συνεργάτες της υπηρεσίας, απ’ όπου διέρρευσε στον Τύπο. Αν οι κινήσεις αυτές εκλαμβάνονται ως υποθήκη του Μάασεν για μια νέα καριέρα, ίσως και να είναι, ωστόσο πιο υπάρχει και πιο επικίνδυνο σενάριο, αυτό της συντονισμένης, πολυεπίπεδης προσπάθειας αποσταθεροποίησης του κυβερνητικού συνασπισμού, μέσω της απομόνωσης της Άγκελα Μέρκελ και της διάρρηξης των συνεκτικών δομών της κυβέρνησης.
Το περιστατικό, με τα διαδοχικά ξεσπάσματα του Μάασεν θα μπορούσε να είναι απομονωμένο, αλλά τόσο η χρονική περίοδος όσο και η γενικότερη συγκυρία δεν επιτρέπουν έναν τέτοιο συνειρμό, καθώς οι ενέργειές του εκδηλώνονται κατά τη διάρκεια και μετά τις περιφερειακές εκλογές στη Γερμανία, στην προεκλογική περίοδο των ΗΠΑ και ενώ η Ευρώπη επιχειρεί να αντιμετωπίσει την ακροδεξιά που γιγαντώνεται.
Ακόμα όμως και σε εσωτερικό επίπεδο, στη Γερμανία, πριν από λίγους μήνες αποκαλύφθηκε συνωμοσία αξιωματικών για προβοκάτσια σε βάρος μεταναστών, έτσι ώστε να πυροδοτήσουν ρατσιστική βία, ενώ πολλά είναι και τα περιστατικά ρωσικής προπαγάνδας που αναδεικνύουν καθημερινά γεγονότα σε απόρροια της αυξημένης μετανάστευσης.
Το κλίμα που έχει δημιουργηθεί στη γερμανική κοινωνία έχει οδηγήσει στη ραγδαία άνοδο του ακροδεξιού AfD, το οποίο είναι το τρίτο κόμμα στη Βουλή και πλέον, στις δημοσκοπήσεις, φαίνεται να χτυπάει τους Σοσιαλδημοκράτες.
Ενδεικτικό είναι ότι ο επικεφαλής του AfD Γκέοργκ Μόιθεν, δήλωσε για το περιστατικό με τον Μάασεν:
«Σε κάθε περίπτωση, μπορώ να φανταστώ μια ζωή εκτός της καριέρας δημοσίου υπαλλήλου, παραδείγματος χάριν στην πολιτική ή στην οικονομία»,
ενώ υπογράμμισε ότι θα ήταν ευπρόσδεκτος στο κόμμα.
Αν στην εικόνα συμπεριληφθεί η αποχώρηση Αυστρίας, Τσεχίας, Βοσνίας από τη συνθήκη για τα δικαιώματα των Μεταναστών του ΟΗΕ και η προαναγγελθείσα απόσυρση της Πολωνίας, Ουγγαρίας και ενδεχομένως της Ιταλίας, τότε ενισχύεται το σενάριο μιας ενιαίας προσπάθειας ανατροπής του πολιτικού status quo στην Ευρώπη.
Στο γενικότερο πλαίσιο θα πρέπει, επίσης, να αξιολογηθεί τα μηνύματα που στέλνει και οι επιπτώσεις που έχει η ενεργοποίηση του πρώην συμβούλου του Ντόναλντ Τραμπ, Στηβ Μπάνον, στην Ευρώπη, ο οποίος δημιούργησε think tank στις Βρυξέλλες, με στόχο την οικοδόμηση διασυνδέσεων μεταξύ των ακροδεξιών κινήσεων και κομμάτων στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια και του ALTRight κινήματος στις ΗΠΑ.