Μηνύματα σε κρυφή λίστα πολιτικών αποδεκτών φαίνεται πως στέλνει η Κομισιόν με το σημερινό δημοσίευμα των Financial Times, το οποίο αναδεικνύει το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος. Αν και η ένταση εστιάζεται στον τραπεζικό τομέα, στην πραγματικότητα αφορά την χρηματοδότηση υποψηφίων πολιτικών και κομματικών σχηματισμών από τον Βλάντιμιρ Πούτιν.
Αν μάλιστα το ζήτημα εξεταστεί στο πλαίσιο των επικείμενων ευρωεκλογών και συμπεριληφθούν οι πρόσφατες δηλώσεις του Γάλλου προέδρου, Εμμάνουελ Μακρόν, ο οποίος κατηγόρησε τον Βλάντιμιρ Πούτιν ότι πάγιος στόχος του είναι η αποσύνθεση της ΕΕ, το θέμα αξιολογείται ως μείζον πολιτικό και διπλωματικό.
Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν, τον Ντόναλντ Τραμπ και τον Βλάντιμιρ Πούτιν να προωθούν αντισυστημικούς, ευρωφοβικούς και εθνικιστές υποψηφίους και σχηματισμούς σε ολόκληρη την Ευρώπη, η χρηματοδότηση των καμπανιών, τόσο άμεσα όσο και μέσω κοινωνικών δικτύων και άλλων μέσων θα αποτελέσει πεδίο αντιπαράθεσης, καθώς οι εκλογικοί νόμοι παραμένουν ασαφείς και ανεπαρκείς σε πολλές χώρες της ΕΕ.
Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη είναι παραπάνω από αισθητή, προκαλώντας πλέον ανησυχία στην κεντρική πολιτική σκηνή, ενώ μεγάλο μέρος της προπαγάνδας επιτελείται με ξένα κεφάλαια μέσω κοινωνικών δικτύων.
Από την εκλογή της λαϊκιστικής-εθνικιστικής κυβέρνησης στην Ιταλία, τον Ορμπάν στην Αυστρία, μέχρι την άνοδο του AfD στη Γερμανία και τα πρόσφατα επεισόδια στο Κέμνιτς της Σαξονίας και τη Χρυσή Αυγή στην Ελλάδα, όλα τα γεγονότα έχουν άλλοτε προφανείς και άλλοτε λιγότερο εμφανείς συνδέσεις, ενώ συνήθως η κίνηση κεφαλαίων αποκαλύπτει πολύ μεγαλύτερες εικόνες από αυτές που συνήθως σκιαγραφούνται.
Ο πιο αποτελεσματικός έλεγχος των τραπεζών και του ξεπλύματος βρόμικου χρήματος επανέρχεται μετ επιτάσεως στη δημοσιότητα, καθώς αν και θέμα συζητάται από την αποκάλυψη της δωροδοκίας σειράς Ευρωπαίων και εθνικών πολιτικών και αξιωματούχων από τον πρόεδρο του Αζερμπαιτζάν, μέσω εικονικών και offshore εταιριών, εν τούτοις οι πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν δεν ήταν παρά “ασπιρίνες για τον καρκίνο”.
Το ξέπλυμα βρόμικου χρήματος από τράπεζες της ΕΕ και ιδιαίτερα των χωρών της Βαλτικής, της Γερμανίας και της Γαλλίας, έχει τεθεί κατ επανάληψη το τρέχον και το προηγούμενο έτος, ωστόσο, παρά τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, της άμεσης επιτήρησης των συστημικών τραπεζών από την SSM και την διεύρυνση του σκοπού της OLAF, ακόμα το κύριο βάρος των ελέγχων και αρμοδιοτήτων παραμένει σε εθνικό επίπεδο και οι ελεγκτές φαίνονται ιδιαίτερα ανεκτικοί…
Η διαρροή του “εμπιστευτικού” εγγράφου στους Financial Times αποτελεί σαφή ένδειξη της προσπάθειας της Κομισιόν να το θέσει ψηλά στην ατζέντα πριν από τις ευρωεκλογές, θέλοντας να δημιουργήσει δυναμική και να το αναδείξει στο πλαίσιο της προεκλογικής περιόδου.
Παράλληλα όμως, στέλνει μήνυμα ότι επιτηρεί προσεκτικά τις κινήσεις και δεν θα διστάσει να πλήξει κάποιους για παραδειγματισμό.
Το εμπιστευτικό έγγραφο, που ετοίμασαν αξιωματούχοι της ΕΚΤ, της EBA και της Κομισιόν, προσδιορίζει τις σοβαρές αδυναμίες στην αντιμετώπιση των δικτύων βρώμικου χρήματος και προτείνει τη σύσταση ενός πανευρωπαϊκού σώματος, που θα διασφαλίζει ότι οι τράπεζες διενεργούν ενδελεχείς ελέγχους. Την ιδέα στηρίζει και η Ντανιέλ Νουί, επικεφαλής του εποπτικού μηχανισμού της ΕΚΤ.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι σχολίαζαν στους FT ότι παρόλο που τα τελευταία χρόνια έχουν μεταφερθεί πολλές από τις αρμοδιότητες της τραπεζικής εποπτείας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο έλεγχος των σκανδάλων διαφθοράς και βρώμικου χρήματος παραμένει εν πολλοίς υπόθεση των εθνικών αρχών.
Toν τελευταίο χρόνο έχουν χτυπήσει αρκετά καμπανάκια για τα προβλήματα που υπάρχουν. H περίπτωση της Danske Bank είναι η πλέον χαρακτηριστική. Σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times πέρασαν περί τα 30 δισ. δολάρια από ύποπτους λογαριασμούς Ρώσων και πολιτών πρώην σοβιετικών χωρών μέσω του εσθονικού βραχίονά της μόνο το 2013. Παλαιότερα δημοσιεύματα του Τύπου της Δανίας έκαναν λόγο για ξέπλυμα 8,3 δισ. δολαρίων από την Danske στην Εσθονία την περίοδο 2007-2015.
Την ίδια ώρα οι αμερικανικές αρχές κατηγορούν τη λετονική ABLV- μία τράπεζα, που εποπτεύεται απευθείας από την ΕΚΤ- ότι βοήθησε τη χρηματοδότηση του πυρηνικού προγράμματος της Βόρειας Κορέας. Μόλις χθες η ING κατέληξε σε διακανονισμό με τις ολλανδικές αρχές για υπόθεση ξεπλύματος χρήματος.
Αυτών έχει προηγηθεί το σκάνδαλο Laundromat στην Εσθονία, το σκάνδαλο ξεπλύματος ρωσικού χρήματος μέσω παραγώγων από τη Deutsche Bank και τη Societe General, οι οποίες τιμωρήθηκαν από τις αμερικανικές, όχι όμως από τις ευρωπαϊκές αρχές.
Οι ΗΠΑ, προσφάτως, με έκθεση του υπουργείου Εξωτερικών κατηγορούν και την Κύπρο για ξέπλυμα ρωσικού χρήματος, θέμα το οποίο συναρτάται με τις αποκαλύψεις των FT και τα συναφή θέματα που αναδεικνύονται.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ευρωκοινοβούλιο, προσφάτως, ανέλαβε δράση, στο πλαίσιο της GDPR και του e-privacy, ψηφίζοντας νέο κανονισμό για την χρήση προσωπικών δεδομένων πολιτών της ΕΕ, από τα πολιτικά κόμματα, αναθέτοντας -ενόψει ευρωεκλογών- την ευθύνη κανονιστικής συμμόρφωσης στους Ευρωπαϊκούς σχηματισμούς, οι οποίοι καθίστανται υπόλογοι απέναντι στην Κομισιόν, ενώ θεσπίστηκαν και πρόστιμα που φτάνουν το 5% των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων τους.
