Συχνά γράφεται στον Τύπο ότι συνεδρίασε το ΚΥΣΕΑ και αποφάσισε την αλλαγή αρχηγών στα σώματα ασφαλείας ή και τις ένοπλες δυνάμεις ή ότι ενέκρινε αγορές οπλικών συστημάτων. Τι είναι όμως αυτό το όργανο, ποιοί το απαρτίζουν, πώς λειτουργεί και πότε;
Στον τομέα της εθνικής άμυνας, είχαν λειτουργήσει και παλαιότερα διάφορα παρόμοια σχήματα όπως το ΑΣΕΑ (Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Άμυνας) στις μέρες του Ευάγγελου Αβέρωφ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου μετά το 1981 εισήγαγε έναν νέο, περισσότερο προσωπικό και «προεδρικό» τρόπο λήψης αποφάσεων. Η δημιουργία του ΚΥΣΕΑ ως ανώτατης αρχής για θέματα εθνικής άμυνας και εξωτερικής πολιτικής από τον Α. Παπανδρέου ήταν παρόμοια με τη δημιουργία του ΑΣΟΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής) για οικονομικά θέματα.
Η σύνθεση του ΚΥΣΕΑ μεταβάλλεται από τον εκάστοτε πρωθυπουργό. Ο Ανδρέας Παπανδρέου προτιμούσε ένα σχετικά «κλειστό» ΚΥΣΕΑ στο οποίο συμμετείχαν λίγοι υπουργοί και υπηρεσιακοί παράγοντες, αλλά οι διάδοχοί του αύξησαν τον αριθμό των μελών του. Πολιτικοί επιστήμονες και αναλυτές τα τελευταία χρόνια έχουν προτείνει τη μετατροπή του ΚΥΣΕΑ σε συμβούλιο εθνικής ασφάλειας, όπως αυτό των ΗΠΑ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΚΥΣΕΑ δεν κρατάει πρακτικά και πως δεν παρίσταται γραμματέας στις συνεδριάσεις.
Σύνθεση
Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας μετέχουν ως:
- Πρόεδρος: ο Πρωθυπουργός
και ως μέλη:
- ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας,
- ο Υπουργός Εξωτερικών,
- ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, αρμόδιος για θέματα Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη,- ή ο υπουργός Εσωτερικών, που έχει το χαρτοφυλάκιο τώρα
- ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
- ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας
