Αναταράξεις στα media, τις επιχειρήσεις και το… Χρηματιστήριο προκαλεί η πολυεπίπεδη επανεμφάνιση της οικογένειας Κόκκαλη, γύρω από την οποία διαμορφώνεται ένα άκρως εκρηκτικό σκηνικό, το οποίο φαίνεται να έχει και πολιτικές προεκτάσεις, ενώ αποτελεί την πρώτη σαφή ένδειξη εμπέδωσης του θετικού κλίματος στην οικονομία και αναζωογόνησης της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας.
Αν και τα διακριβωμένα γεγονότα που καταδεικνύουν την επανεμφάνιση της οικογένειας (όχι μόνο του Σωκράτη) Κόκκαλη στα ελληνικά επιχειρηματικά δρώμενα είναι περιορισμένα, εν τούτοις η φημολογία οργιάζει για τις κινήσεις τόσο μέσω Intracom και Intralot όσο και στα media, σκιαγραφώντας εικόνα ολοκληρωτικού comeback.
Η προοπτική όμως ενός ακόμα ισχυρού παίχτη στο εγχώριο, αφυδατωμένο επιχειρηματικό και μιντιακό σκηνικό προκαλεί από μόνη της ανησυχία στους παίχτες που κατάφεραν μετά από μάχες να επιβιώσουν και να επιβάλουν νέους όρους και κανόνες στην αγορά. Την ανησυχία εντείνει η αίσθηση επανενεργοποίησης συγκεκριμένων πολιτικο-επιχειρηματικών διαύλων και σχέσεων, οι οποίες, με δεδομένη τη δυναμική που δημιουργείται από την είσοδο ενός οικονομικά ισχυρού και πολιτικά μεθοδικού παράγοντα, μπορεί να οδηγήσουν σε ανατροπή του status quo.
Συνεπώς, οι νεόκοποι εκδότες και κάποιοι παλαιότεροι που ελέγχουν σε αυτή τη φάση την αγορά, δεν θα ήθελαν επουδενί να βρεθούν αντιμέτωποι με τον Σωκράτη Κόκκαλη, που διαθέτει όχι μόνο ικανή οικονομική επιφάνεια αλλά και βάθος σχέσεων. Υπ αυτό το πρίσμα οι επιθέσεις που δέχεται προσωπικά ο, 78χρονος πλέον, Σωκράτης Κόκκαλης, αρχής γενομένης με την επανεμφάνιση της υπόθεσης του φακέλου της Στάζι, στις αρχές του 2017, μέχρι τα δημοσιεύματα για την πορεία της μετοχής της Intralot και κινήσεις επί του τίτλου θα μπορούσαν ερμηνευθούν ως τροχιοδεικτικές βολές, ενός εν δυνάμει επιχειρηματικού πολέμου.
Τούτων δοθέντων, μόνο τυχαία δεν είναι δημοσιεύματα αθλητικών εφημερίδων που ελέγχονται από τον Βαγγέλη Μαρινάκη και τα οποία εγκαλούν τον πρώην ιδιοκτήτη του Ολυμπιακού ότι έχει εγκαταλείψει την ομάδα έρμαιο στο μένος κυβερνητικά κατευθυνόμενων δικαστικών διώξεων και τον κατηγορούν, εμμέσως πλην σαφώς, για αντι-ολυμπιακή συμπεριφορά, θέλοντας να τον εξαναγκάσουν σε σύμπλευση με τον εφοπλιστή, ο οποίος επιζητεί τη διεύρυνση του μετώπου στήριξής του.
Από την άλλη πλευρά ο Σωκράτης Κόκκαλης υποστηρίζεται, μιντιακά, σθεναρά από τον όμιλο Contra, καθώς λίγο μετά το δημοσίευμα του The Press Project για τον φάκελο της Στάζι, ακολούθησε ένα “ζωντανό” βιογραφικό με αναφορές στο αριστερό παρελθόν του πατέρα του, Πέτρου Κόκκαλη και τη ζωή του ίδιου του Σωκράτη Κόκκαλη το οποίο έπλεκε το εγκώμιο του επιχειρηματία.
Εσχάτως, ο Σωκράτης Κόκκαλης φαίνεται να βάλλεται από δεξιόστροφα media, όχι πάντα mainstream, λαμβάνοντας όμως στήριξη από ίδιου ύφους και βεληνεκούς αριστερόστροφα, ενισχύοντας κατ αυτό τον τρόπο την εικόνα σύμπλευσης με την κυβέρνηση ή με μέρος αυτής.
Το σκηνικό στα media
Η αγορά των media και ιδιαίτερα στο high end κομμάτι που είναι η τηλεόραση και το ραδιόφωνο έχει κονιορτοποιηθεί, ως αποτέλεσμα της ραγδαίας μείωσης της διαφημιστικής δαπάνης, κατά τη διάρκεια της 8ετούς κρίσης. Η αποχώρηση παλαιών και εδραιωμένων παραγόντων άνοιξε το δρόμο για τη δραστηριοποίηση νέων, οι οποίοι ωστόσο δεν έχουν επιτύχει ακόμα την εδραίωσή τους, ενώ η διαρκής και υψηλών τόνων αντιπαράθεση συγκεκριμένης ομάδας media με την κυβέρνηση έχει δημιουργήσει ιδιαίτερα νοσηρό κλίμα που υποσκάπτει την αξιοπιστία και περιορίζει την απήχηση.
Σε αυτή την περίοδο έντονες και διαρκείς είναι οι συγκρούσεις επιχειρηματικών παραγόντων στο χώρο των media, με σαφείς πολιτικές αναφορές, από τις οποίες στα mainstream media επικράτησαν οι φίλα προσκείμενοι στη Δεξιά επιχειρηματίες, ενώ οι φιλοκυβερνητικοί περιορίστηκαν. Ο Θέμος Αναστασιάδης “νίκησε” τον Χρήστο Καλογρίτσα, με τον τελευταίο να αναγκάζεται σε φυγή από τα media, έχοντας υποστεί συντριπτικά πλήγματα και στις υπόλοιπες επιχειρηματικές του δραστηριότητες. Ο Βαγγέλης Μαρινάκης φαίνεται ότι επικράτησε του Ιβάν Σαββίδη, αν και ακόμα το Mega παραμένει σε καθεστώς αβεβαιότητας, ενώ το Epsilon έχει εδραιωθεί.
Από τους παλιούς εκδότες και καναλάρχες έχουν απομείνει μόνο η οικογένεια Κυριακού, που ελέγχει τον ANT1 και τη Δάφνη Επικοινωνίες, καθώς οι αδελφοί Αλαφούζου (Σκάι-Καθημερινή), που έχουν όμως διαφορετικό τρόπο προσέγγισης και αντιμετώπισης.
Στους νεόκοπους εκδότες συγκαταλέγεται και ο γενικά ουδέτερος Γιάννης Μάρης της 24media, τον οποίο στηρίζει ο Μπόμπολας, καθώς και το thetoc της Έλλης Στάη, το οποίο χρηματοδοτείται από την οικογένεια Λάτση, οι οποίοι ωστόσο δεν έχουν σταθερή πολιτική κατεύθυνση αλλά εφαρμόζουν μια πιο πραγματιστική προσέγγιση.
Οι μάχες μεταξύ καναλαρχών και εκδοτών, η διαρκής και υψηλών τόνων αντιπαράθεση με την κυβέρνηση και το άρωμα διαπλοκής που παραδοσιακά αναδύεται από τα media, έχουν πλήξει καίρια και την αξιοπιστία τους στην κοινή γνώμη όπως κατέγραψε πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Pew Research, γεγονός που σε συνδυασμό με την κάμψη των εσόδων, υποβαθμίζουν τη διείσδυση στην κοινωνία και συνεπώς την επιρροή τους, η οποία πλήττεται, επίσης, από την άνοδο στα social media.
Το χρονικό της επανάκαμψης του Σωκράτη Κόκκαλη
Η οικογένεια Κόκκαλη ελέγχει την Intralot, αν και η συμμετοχή της στο management έχει περιοριστεί αισθητά, την Intracom Holdings, την Intrakat, ενώ διατηρεί συμμετοχή στο Καραΐσκάκη, στον Κέκρωπα και στο nooz.gr, μεταξύ άλλων.
Από το 2017 ο Σωκράτης Κόκκαλης έχει θέσει σε εφαρμογή σχέδιο διεύρυνσης των δραστηριοτήτων της Intralot στην Ελλάδα, μετά τις ήττες που υπέστη από τον Δημήτρη Μελισσανίδη στον ΟΠΑΠ και τον Ιππόδρομο. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η επένδυση 100 εκατ. στις αρχές του 2018, στην Athens Resort Casino, εταιρία του ομίλου Λασκαρίδη, η οποία ελέγχει το 51% του Καζίνο της Πάρνηθας. Προφανής αλλά και διακηρυγμένος στόχος της συγκεκριμένης επένδυσης είναι η συμμετοχή στο cazino complex που θα αναπτυχθεί εντός Αττικής σε κτίρια του Δημοσίου, καθώς η ΕΤΑΔ είναι ο δεύτερος βασικός μέτοχος του Mont Parnes με 49%.
Ωστόσο δεν είναι ο μόνος, καθώς η Intralot, που εξειδικεύεται στα συστήματα στοιχηματισμού και δραστηριοποιείται σε πάνω από 80 χώρες, μελετά και κινήσεις στον ελληνικό τζόγο, που βάσει νόμου διαχειρίζεται ο ΟΠΑΠ, ενώ υπάρχουν δυνατότητες και περιθώρια, ιδιαίτερα στον διαδικτυακό τζόγο καθώς και σε αντίστοιχες online υπηρεσίες που μπορούν να προσφέρουν τα casino.
Παράλληλα, ο Σωκράτης Κόκκαλης φαίνεται ότι βρίσκεται κοντά με τον Δημήτρη Κοπελούζο, καθώς η Intrakat ανέλαβε τον δομικό και λειτουργικό εκσυγχρονισμό των 14 περιφερειακών αεροδρομίων που εξαγόρασε η Fraport, ενώ το κατασκευαστικό αντικείμενο αν και δεν έχει ανακοινωθεί σε οικονομικούς όρους, μπορεί να υπολογιστεί με βάση τη συμφωνία Fraport-Δημοσίου και υπολογίζεται σε περίπου 150 εκατ. σε πρώτη φάση και περίπου άλλα τόσα στην επόμενη, μετά το 2021.
Ο Σωκράτης Κόκκαλης αναμένει αποφάσεις του Αρείου Πάγου για τον Κέκρωπα, ενώ συνεχίζει τη διαδικασία ανάληψης έργων από τον Άκτωρα, της οικογένειας Μπόμπολα, η οποία έχει περιορίσει δραστικά το επιχειρηματικό της αποτύπωμα.
Στα media, όπου ο όμιλος Κόκκαλη πούλησε και διέκοψε μαζικά δραστηριότητες τα προηγούμενα χρόνια, διατηρώντας μια υποτυπώδη παρουσία μέσω του Nooz.gr, που “τρέχει” ο μικρότερος γιός του, Σωκράτης Κόκκαλης, τώρα φέρεται να έχει τον έλεγχο του ομίλου Contra, του Γιώργου Κουρή, όχι όμως και των συμμετοχών του στη Real News και στο Παρόν, που διαχειρίζονται ο ιός του αποθανόντος Ανδρέας και ο αδερφός του Μάκης.
Το Contra μπορεί να μη διαθέτει πανελλαδική άδεια, ωστόσο είναι πιθανό να μπορέσει να αποκτήσει με σχετικά εύκολη διαδικασία, καθώς κατά την πρόσφατη αδειοδότηση το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο χορήγησε πέντε, αντί για έξι άδειες που είχαν αρχικά προβλεφθεί, ενώ το τίμημα είναι αρκετά χαμηλό και με “ευκολίες” πληρωμής. Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, αλλά δεν έχουν διαψευστεί, άρα θεωρούνται -κατά προσέγγιση- ακριβείς, ο Σταμάτης Μαλέλης ασχολείται με τον επανασχεδιασμό του προγράμματος του καναλιού, εξ ονόματος της οικογένειας Κόκκαλη,
Πολιτικά, ο Σωκράτης Κόκκαλης προέρχεται από αριστερή οικογένεια, ο ίδιος όμως αποδείχθηκε περισσότερο πραγματιστής παρά ιδεαλιστής, διατηρώντας ωστόσο τις αναφορές του και κρατώντας διακριτές αποστάσεις από τα πολιτικά παιχνίδια της εκάστοτε περιόδου. Οι πολιτικές τοποθετήσεις που εκδηλώνονταν από τα media που κατά καιρούς ήλεγχε ήταν γενικά μετρημένες ως προς την υφή, ενώ ακόμα και σε περιόδους έντονων πολιτικών διεργασιών, επιχειρηματικών συγκρούσεων και ανακατατάξεων, διατηρούσε ένα εν γένει ήπιο κεντροαριστερό προφίλ, κρατώντας ισορροπίες με τη Δεξιά και αποφεύγοντας τον χώρο της ακροδεξιάς.
Την παράδοση της πολιτικής αποστασιοποίησης έσπασε όμως ο υιός του, Πέτρος Κόκκαλης, ο οποίος εξελέγη δημοτικός σύμβουλος στον Πειραιά με τον Γιάννη Μόραλη, ο οποίος αν και προέρχεται από την αριστερά, στηρίχθηκε από τον εφοπλιστή και ιδιοκτήτη του Ολυμπιακού Βαγγέλη Μαρινάκη. Πρόσφατα δημοσιεύματα ήθελαν τον Πέτρο Κόκκαλη να έχει προσεγγιστεί από τον ΣΥΡΙΖΑ ως υποψήφιος για τις Ευρωεκλογές, κάτι που ίδιος διέψευσε με ανάρτησή του από το Μπαχρέιν.
Η έντονη επιχειρηματική δραστηριοποίηση, σε τομείς που άπτονται δημοσίου συμφέροντος ή υπόκεινται σε ρύθμιση και η -μη διαψευσθείσα- φημολογία για την απόκτηση του ελέγχου στο Contra, δημιουργούν αίσθηση υλοποίησης πολυσχιδούς επιχειρηματικού σχεδίου, το οποίο για την άμεση εμπέδωσή του απαιτεί τη διαμόρφωση των απαραίτητων πολιτικών ισορροπιών και τη δημιουργία αναχωμάτων έναντι επιθέσεων.