Το ζήτημα της ακροδεξιάς κινητοποίησης και της ανάπτυξης νέων αυτόνομων πυρήνων αλλά και οργανωμένων -και ενδεχομένως με χρηματοδότηση από επιχειρηματίες και θεσμική κάλυψη- θυλάκων στην Ελλάδα, εγείρεται από την πρόσφατη ομιλία του προέδρου της Βουλής, Νίκου Βούτση στο Σώμα της Εθνοσυνέλευσης. Με τον τρόπο αυτό το θέμα της ακροδεξιάς στην Ελλάδα αναδεικνύεται στο υψηλότερο πολιτικό επίπεδο, εντείνοντας τις πιέσεις προς τις αρχές για την θεσμική και κατασταλτική αντιμετώπιση του.
Οι ενδείξεις σχηματισμού ακροδεξιού τόξου με τη συνεργασία ομάδων και πολιτικών σχηματισμών από τη Γαλλία έως τη Σερβία και από την Πολωνία μέχρι την Ελλάδα και την Ισπανία, εντείνονται, αν και γίνεται μεγάλη προσπάθεια οι διασυνδέσεις να κρατηθούν «κάτω από ραντάρ». Ωστόσο, οι εκφάνσεις τους, σε φαινομενικά ασύνδετες περιστάσεις και το συνονθύλευμα παραγόντων που επιδρούν στη διαμόρφωση του κλίματος στην κοινωνία καθώς και την πολιτική σκηνή, ιδωμένα υπό το κατάλληλο πρίσμα, σκιαγραφούν μια ιδιαίτερα ανησυχητική εικόνα.
Την κατάσταση καθιστούν εκρηκτική οι εμφανείς και εγνωσμένες -έστω και εν υπνώσει- διασυνδέσεις επιφανών επιχειρηματιών και παραγόντων media με τη Ρωσία, σε συνδυασμό με την πανσπερμία sites, blogs και εφημερίδων-ταλιμπάν. Το σκηνικό περιπλέκεται από τις πάγιες σχέσεις της εκκλησίας με τους ίδιους κύκλους εντός και εκτός Ελλάδας.
Παράλληλα, η εξαΰλωση τους αμιγώς ελληνικού επιχειρηματικού κεφαλαίου, λόγω της κρίσης, η εμπλοκή του γηπεδικού ζητήματος στην πολιτική επικαιρότητα και η ανοιχτή σύγκρουση της κυβέρνησης με επιχειρηματικά συμφέροντα αποτελούν παράγοντες που δυσχεραίνουν περαιτέρω την κατάσταση και καθιστούν επιτακτικούς τους προσεκτικούς χειρισμούς.
Το σενάριο έχει -εν πολλοίς- επαναληφθεί στις αρχές της 10ετίας του 90, οδηγώντας τη χώρα σε μακρά περίοδο δυσ-κυβερνησίας, εντάσεων και πλήρους αποπροσανατολισμού. Σήμερα οι ίδιοι παράγοντες που προκάλεσαν τότε τον εκτροχιασμό παραμένουν στο πολιτικό παρασκήνιο, διαθέτοντας όμως ισχυρές και άρρηκτες διασυνδέσεις και προσβάσεις.
Τα social media, οι “εναλλακτικές” πηγές πληροφόρησης, η κοινωνική δυσαρέσκεια και η προσπάθεια ακόμα και mainstream media να αποσταθεροποιήσουν την κυβέρνηση και να παίξουν ενεργητικό ρόλο στην αναδιάταξη του πολιτικού σκηνικού, δημιουργούν μια άκρως εκρηκτική ατμόσφαιρα και καθιστούν το πολιτικό σύστημα όμηρο συμφερόντων και εξωθεσμικών παραγόντων, απειλώντας να πλήξουν δεσμούς της χώρας με εταίρους και συμμάχους και υποσκάπτοντας την προοπτική εξόδου από την κρίση.
Μέρος αυτών φώτισε με την ομιλία του, ο Νίκος Βούτσης, επ’ αφορμής της επιστολής-εξώδικο παμμακεδονικών οργανώσεων για το Σκοπιανό, το οποίο απειλεί με εκτελέσεις και ισόβια όσους ψηφίσουν υπέρ της λύσης. Ο πρόεδρος της Βουλής έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για “ομηρία” του Κοινοβουλίου, υπό το καθεστώς απειλών, αναδεικνύοντας οργανωμένη προσπάθεια της Χρυσής Αυγής να δημιουργήσει κλίμα κατά Ελλήνων βουλευτών της μουσουλμανικής μειονότητας, στο πλαίσιο ευρύτερης προσπάθειας πρόκλησης κοινωνικών αναταραχών.
«κάποιοι έχουν ξεφύγει και δεν εννοώ μόνο την ηγεσία της Χρυσής Αυγής. Κάποιοι έχουν ξεφύγει σε όλη την Ευρώπη και αναπτύσσουν τα τελευταία χρόνια λογικές με τις οποίες ανενδοίαστα προχωρούν στην εξύμνηση των ναζί. Και έχουν ξεφύγει κάποιοι και εδώ γιατί μοιράστηκαν στους Ελληνες βουλευτές κείμενα από εκπροσώπους παμμακεδονικών οργανώσεων οι οποίες ούτε λίγο ούτε πολύ μας εγκαλούν για εσχάτη προδοσία και λένε ότι η ποινή είναι ο θάνατος ή τα ισόβια σε όποιον τολμήσει να ψηφίσει την πρόταση του υπουργείου εξωτερικών και της ελληνικής κυβέρνησης εάν και όποτε έρθει στη Βουλή για σύνθετη ονομασία. Κάποιοι έχουν ξεφύγει και δεν είμαστε ούτε γραφειοκράτες που περνάμε από δω για να τελειώνουμε την τρέχουσα νομοθετική εργασία και τα τρέχοντα προβλήματα και να κάνουμε πως δεν ακούμε ή δεν ξέρουμε τι συμβαίνει γύρω γύρω».
Όπως έχει εγκαίρως επισημάνει το Crisis Monitor ακροδεξιοί θύλακες στην Ελλάδα, η βιομηχανία παραγωγής ψευδών ειδήσεων, που καθοδηγείται από το Κρεμλίνο και επιχειρηματικά συμφέροντα με απολήξεις στα media και την πολιτική σκηνή που παρέμεναν εν υπνώσει τώρα αποκτούν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της επικαιρότητας.
Ο πρόεδρος της Βουλής συσχέτισε τις κινήσεις της Χρυσής Αυγής στο θέμα, με τις παμμακεδονικές οργανώσεις, τα συλλαλητήρια και άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχει ευρωπαϊκής κλίμακας σχέδιο, καθώς επισήμανε την τάση αλλά σε συνάρτηση με τις εν Ελλάδι εξελίξεις.
Ο Νίκος Βούτσης επισήμανε παράλληλα τη χρήση των ψευδών ειδήσεων για την τροφοδότηση της δυναμικής αντιπαράθεσης και διχασμού στην κοινωνία και το πολιτικό σκηνικό, επισημαίνοντας τον ρόλο που παίζουν τα media.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει από το τέλος του 2015 συστήσει task force για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση επιχειρήσεων παραπληροφόρησης του Κρεμλίνου, η οποία αποκάλυψε πάνω από 1300 τέτοια περιστατικά το 2017. Παρά την αυξημένη επαγρύπνηση της ΕΕ, ο κίνδυνος παραμένει καθώς η Μόσχα διαθέτει εν υπνώσει διασυνδέσεις με παράγοντες των media, σε Ελλάδα και ΠΓΔΜ, που μπορούν να επηρεάσουν καταλυτικό το τοπίο.
Ψήγματα τέτοιων κινήσεων έχουν καταγραφεί τις τελευταίες εβδομάδες, με δημοσκοπήσεις που αναδεικνύουν τη ρωσοφιλία, τον αντιαμερικανισμό και τον ευρωσκεπτικισμό των Ελλήνων σε εφημερίδες ευρείας κυκλοφορίας. Παράλληλα, νέα υβριδικά site με προνομιακό χώρο διακίνησης ειδήσεων τα social media αναδύονται σχεδόν καθημερινά, τα οποία επίσης διατηρούν μια εύκολα διακριτή φιλορωσική και αντι-νατοϊκή και ευρωσκεπτικιστική στάση.
Αν και οι θέσεις που προέδρου της Βουλής ήταν επιγραμματικές και δεν εισήλθαν στην ουσία, τις προεκτάσεις και τις επιπτώσεις της δράσης της ακροδεξιάς στην Ελλάδα, σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή για τα εθνικά θέματα, η επαγρύπνηση της Εθνοσυνέλευσης επί του θέματος είναι ενδεικτική της πρόθεσης να ανέβουν οι τόνοι πολιτικά και αποτελεί ένα πρώτο, αλλά παράλληλα ηχηρό μήνυμα.
Η κινητικότητα της ακροδεξιάς επιβεβαιώθηκε στα συλλαλητήρια, ενώ επιρροή της ανάγκασε τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο και την αξιωματική αντιπολίτευση να κάνουν στροφή 180 μοιρών στη στάση τους και όχι μόνο να αποδεχθούν, αλλά να συμμετάσχουν ενεργά σε αυτό της Αθήνας.