Οι διαχωριστικές γραμμές δεν είναι λεπτές, αντιθέτως είναι ισχυρές, σαφείς και μέχρι προσφάτως αδιάβατες. Τι συνέβη όμως και περίπου 8 εκατομμύρια Γερμανοί θεώρησαν ότι η λύση είναι εκτός του υπάρχοντος πολιτικού συστήματος; Ότι δηλαδή πίστεψαν και οι Αμερικανοί που εξέλεξαν τον Ντόναλντ Τραμπ, οι Ούγγροι που έδωσαν την πρωθυπουργία στον Ορμπάν, οι Έλληνες που έβγαλαν τη Χρυσή Αυγή και οι Γάλλοι που έστειλαν στο δεύτερο γύρο των εκλογών τη Λε Πεν;
Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί, απαντήσεις δόθηκαν, δίνονται κατατίθενται συνέχεια, ο κόσμος όμως φαίνεται έχει εισέλθει σε απίστευτο και χωρίς ιστορικό προηγούμενο σπιράλ αναζητώντας εχθρούς και κυνηγώντας μάγισσες. Ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ έχουν κατ επανάληψη επισημάνει τους κινδύνους που δημιουργεί η εισοδηματική ανισότητα και η σταθερή πίεση που αυτή ασκεί στον κοινωνικό ιστό. Συνδυαζόμενη παράλληλα με την αποσάθρωση του κοινωνικού κράτους, η αίσθηση και οι συνέπειες της ανισότητας αυτής εντείνονται, προκαλώντας πλέον αντιδράσεις και ενεργοποιώντας τα πλέον συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας.
Το μεταναστευτικό ανάχθηκε σε μείζον ζήτημα της πολιτικής ατζέντας υπερκαλύπτοντας σε ένταση κάθε άλλο, με τα media να κάνουν στην ουσία τη βρόμικη δουλειά τροφοδοτώντας αφειδώς οργή. Στη συνέχεια το προσφυγικό συνδέθηκε αυθαίρετα με την οικονομική κρίση, οι κοινωνίες αντέδρασαν, ο κοινωνικός αυτοματισμός ενεργοποιήθηκε, η συσσωρευμένη οργή βρήκε διέξοδο στους μετανάστες, τους πρόσφυγες, της γης τους κολασμένους και στη συνέχεια στην κάλπη, στη Χρυσή Αυγή, το AfD, τον Ντόναλντ Τραμπ, τον Βίκτορ Ορμπάν.
[infogram id=”asylum_granted_eu” prefix=”Eim” format=”interactive” title=”Asylum granted EU”]
Όμως τα στοιχεία είναι αμείλικτα, το προσφυγικό-μεταναστευτικό δεν επηρέασε επ ουδενί τις κοινωνίες που ψήφισαν ακροδεξιά και λαϊκιστικά. Οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Ουγγαρία βρίσκονται όλες σε έντονα αναπτυξιακή πορεία με χαμηλή και διαρκώς μειούμενη ανεργία. Με εξαίρεση την Ουγγαρία σε όλες τις άλλες χώρες οι μισθοί αυξάνονται μεν αλλά με πολύ χαμηλούς ρυθμούς. Σε όλες τις χώρες, εκτός της Ουγγαρίας, πλήττεται το κοινωνικό κράτος, κόβονται παροχές και συντάξεις, καθώς ο πληθυσμός αντιμετωπίζει συνθήκες γήρανσης.
Το βασικό όμως στοιχείο που παρουσιάζεται παντού και η εξέλιξη του οποίου καθορίζει την ένταση των και κατεύθυνση των κοινωνικών αντιδράσεων είναι η εισοδηματική ανισότητα
Όπως είναι εμφανές η παρατεταμένη εισοδηματική ανισότητα αποτελεί κοινό τόπο στις χώρες όπου εμφανίζεται και ενισχύεται η ακροδεξιά.
Όπως θα παρατηρήσετε και στα γραφήματα ρόλο παίζουν και οι κοινωνικές δαπάνες, το λεγόμενο κοινωνικό κράτος, το οποίο δρα ως δίχτυ ασφαλείας προστατεύοντας την κοινωνία και διαμορφώνοντας αίσθημα ασφάλειας στην επιβίωση, καλύπτοντας δηλαδή τις βασικές ανάγκες του ανθρώπου. Σε πολλές χώρες αν και οι κοινωνικές δαπάνες παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, έχουν μειωθεί δραστικά, δημιουργώντας μεγάλο σοκ στην κοινωνία, η οποία δεν αντιλαμβάνεται συγκριτικά τις μεταβολές στις παροχές αλλά εσωτερικά.
Οι κατά κεφαλή δαπάνες είναι επίσης ένας ιδιαίτερα ενδιαφέρων δείκτης καθώς αντικατοπτρίζει το επίπεδο των προσφερομένων υπηρεσιών, αν εξεταστεί μαζί με τις δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ.
Όπως είναι προφανές από το γράφημα που ακολουθεί ασύνδετη από τα πραγματικά αίτια της κρίσης αξιών που οδηγεί στην άνοδο της ακροδεξιάς είναι και η ανεργία των μεταναστών και προσφύγων
Πιο ενδιαφέρουσα είναι όμως η παρατήρηση της ανεργίας κατά επίπεδο εκπαίδευσης, με τα ανώτερα κλιμάκια εκπαίδευσης να παρουσιάζουν μεγαλύτερο πρόβλημα ανεργίας, εκεί που η εισροή προσφύγων δεν μπορεί να έχει παρά μηδενικό αντίκτυπο