Στις διατυπώσεις του ανακοινωθέντος αναλώθηκε σχεδόν ολόκληρο το διάρκειας 2 ωρών και 40 λεπτών EuroWorking Group, καταλήγοντας στο ανακοινωθέν καλωσορίσματος της προκαταρκτικής συμφωνίας, ζητώντας από την ελληνική την ψήφιση των προαπαιτούμενων πριν από την 25η Μΐου και αναφερόμενο στη διευθέτηση της βιωσιμότητας του χρέος στο άμεσο μέλλον.
Όπως επισημαίνεται στη λιτή αλλά ιδιαίτερα περιεκτική ανακοίνωση του EWG αποτιμήθηκε η δεύτερη αξιολόγηση, αναγνωρίζεται η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο αλλά ως βάση για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.
Διαβάστε επίσης: Μάχη για το χρέος και τα κλειδιά της Ελλάδας
Το EWG επιμένει να μην αποκαλεί τη συμφωνία Staff Level Agreement, όπως είθισται, αλλά δεν το υποβιβάζει σε συνεννόηση όπως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, υιοθετώντας τη ρητορική της Κομισιόν κάνει λόγο για “προκαταρκτική συμφωνία”. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, όπως έχουν δηλώσει και οι κκ Τσακαλώτος και Ντάισελμπλουμ, “τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί αν δεν συμφωνηθούν όλα”.
Διαβάστε επίσης: Αυτό είναι το end game του Σόιμπλε και ο στόχος για την Ελλάδα
Η λογική αυτή είναι δίκοπο μαχαίρι καθώς τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να υπαναχωρήσει ανά πάσα στιγμή από την προκαταρκτική συμφωνία αν δει ότι δεν καλύπτονται οι προσδοκίες της για το χρέος. Παράλληλα όμως διατηρεί ανοιχτό το Staff Level Agreement μέσα στο οποίο μπορεί να υποχρεωθεί να εντάξει και πρόσθετα μέτρα ή δεσμεύσεις.
Η ανακοίνωση του EWG αναφέρει:
«Το EWG έκανε αποτίμηση της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος του ESM. Το EWG καλωσορίζει την προκαταρκτική συμφωνία μεταξύ των ελληνικών Αρχών και των θεσμών σε ένα πακέτο πολιτικής που θα αποτελέσει τη βάση για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Μόλις εφαρμοστούν τα προαπαιτούμενα από την Ελλάδα, το Eurogroup θα μπορέσει να εγκρίνει το πακέτο πολιτικής και τους όρους για την επόμενη εκταμίευση και να διευθετήσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους στο άμεσο μέλλον, στη βάση της συμφωνίας του Μαΐου 2016».
Το ζήτημα του χρέους και το δίδυμο θέμα του πλεονάσματος παραμένουν ανοιχτά, που σημαίνει ότι η αξιολόγηση παραμένει αίολη αν δεν υπάρξει συνολική συμφωνία.
Το Eurogroup της 25ης Μαΐου θα κληθεί να προσδιορίσει τη λέξη “μεσοπρόθεσμα” που αφορά τη χρονική περίοδο διατήρησης των πρωτογενών πλεονασμάτων, μετά τη λήξη του προγράμματος το 2018. Ωστόσο η λέξη “μεσοπρόθεσμα” χρησιμοποιείται και στα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η εφαρμογή των μέτρων για το χρέος καθώς και το βάθος τους συναρτάται άμεσα από τα πρωτογενή πλεονάσματα.
Τούτων λεχθέντων είναι εμφανές ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έχει επιτύχει να σύρει την ελληνική κυβέρνηση, το ΔΝΤ, την ΕΚΤ και την Κομισιόν πιο κοντά στον δικό του άξονα. Όπως έχει κατ επανάληψη επισημάνει το Crisis Monitor το end game του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι η εφαρμογή μέτρων ελάφρυνσης του χρέους σε συνδυασμό με νέο πακέτο μεταρρυθμίσεων που θα εστιάζουν ακριβώς στο ίδιο ζήτημα, λογική που οδηγεί σε πογκρόμ αποκρατικοποιήσεων κατά την περίοδο των πλεονασμάτων και εφαρμογής των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Από την άλλη πλευρά ΔΝΤ, ελληνική κυβέρνηση και ΕΚΤ πιέζουν σε δυο μέτωπα, αφενός τον προσδιορισμό των μέτρων για το χρέος άρα και του τελικού αποτελέσματος και δεύτερο τη σύνδεση πρωτογενούς πλεονάσματος με τις δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους.
Ετσι όπως έχει διαμορφωθεί το διαπραγματευτικό τραπέζι, όμως, μένει ασαφές αν τα μέτρα για το χρέος είναι συνδεδεμένα με τη δεύτερη αξιολόγηση, με την τελική ή με το πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί μετά.
Η επικίνδυνη, για τα ελληνικά συμφέροντα, έκθεση του Peterson Institute οδηγούσε στο συμπέρασμα της ανάγκης συνδυστικής εφαρμογής μέτρων για το χρέος με μεταρρυθμίσεις ώστε να υπάρχουν ικανά κίνητρα για την Ελλάδα. Αυτή τη θέση δεν αποδέχονται όμως ούτε το ΔΝΤ, ούτε η Κομισιόν που θεωρούν την ικανότητα (άρα και την πολιτική βούληση) της Ελλάδας να μεταρρυθμίζει αποδεδειγμένη.
Τέλος, το EWG, υπογραμμίζοντας πως ως βάση δέχεται την δήλωση του Eurogroup του Μαΐου 2016, ξεκαθαρίζει πως η οποιαδήποτε ποσοτικοποίηση, συμφωνία και εφαρμογή των μέτρων θα γίνει το 2018, όταν ολοκληρωθεί το τρίτο ελληνικό πρόγραμμα, μετά δηλαδή τις γερμανικές εκλογές.
Η δήλωση του Eurogroup του Μαΐου 2016 προβλέπει πως
«για το μεσοπρόθεσμο, το Eurogroup αναμένει την εφαρμογή μιας πιθανής δεύτερης δέσμης μέτρων (βιωσιμότητας του χρέους) έπειτα από την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM»
