Στο ζήτημα του reprofiling του ελληνικού Δημοσίου χρέους στρέφεται πλέον η συζήτηση τόσο σε πολιτικό όσο και σε τεχνικό επίπεδο, καθώς οι διεργασίες για την ολοκλήρωση του Staff Level Agreement για τη δεύτερη αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας έχουν ολοκληρωθεί. Το νέο πεδίο ενδιαφέροντος έσπευσε να οριοθετήσει με διαρροές εγγράφων στα γερμανικά media ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, στο πλαίσιο προσπάθειας να καλλιεργήσει έδαφος και να δράσει προληπτικά έναντι επερχόμενων πιέσεων για γενναία και άμεσα μέτρα.
Το γραφείο του Γερμανού υπουργού Οικονομικών φαίνεται να είναι η πηγή της διαρροής ενός εσωτερικού εγγράφου στην εφημερίδα Handelsblatt, σύμφωνα με το οποίο ενδεχόμενο «πάγωμα» έως το 2040 των επιτοκίων που καταβάλλει η Ελλάδα για την αποπληρωμή των δανείων που έχει λάβει ενδέχεται να στοιχίσει στους δανειστές περί τα 120 δις ευρώ. Ένα τέτοιο πάγωμα επιτοκίων θα ισοδυναμούσε στην πραγματικότητα με «εκτεταμένα νέα δάνεια».
Η διαρροή του συγκεκριμένου εγγράφου αποτελεί την πρώτη ριπή στη μάχη για τη βιωσιμότητα του χρέους, μεταξύ ΔΝΤ και ESM, που στην πραγματικότητα διεξάγεται μεταξύ Ουάσιγκτον και Βερολίνου. Η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης σηματοδοτεί πλέον την έναρξη του επόμενου κύκλου διαπραγματεύσεων, στον οποίο η συμμετοχή της ελληνικής πλευράς είναι κυρίως τυπική, καθώς το ΔΝΤ διαπραγματεύεται απευθείας τόσο με τον Κλάους Ρέγκλινγκ όσο και με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Χρέος, πλεόνασμα, δαπάνες εξυπηρέτησης
Στο τραπέζι των συζητήσεων υπάρχουν τρεις προτάσεις για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, με τη μια να προέρχεται από την Τράπεζα της Ελλάδος και να αποτελεί παραλλαγή παλαιότερης που είχε υποβάλλει ο Γιάννης Στουρνάρας ως υπουργός Οικονομικών, την οποία είχε συντάξει ο Παναγιώτης Τσακλόγκου ως πρόεδρος τότε του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων. Η συγκεκριμένη πρόταση εστιάζει σε reprofiling του χρέους μέσω αλλαγής των λήξεων και της καμπύλης αποδόσεων και τη χρήση περιορισμένων κεφαλαίων για swaps ομολόγων. Πρόκειται για μια εμπροσθοβαρή πρόταση με στόχο την άμεση αποκατάσταση της πρόσβασης της Ελλάδας στις αγορές.
Επίσης επί τάπητος βρίσκεται και η πρόταση του ΔΝΤ για άμεση ελάφρυνση του ελληνικού Δημοσίου χρέους μέσω μείωσης και παγώματος επιτοκίων, χρηματοδότησης μέρος των ομολόγων που λήγουν με τα κέρδη από τα SNP που έχει στη διάθεσή της η ΕΚΤ και ένα κλιμακωτό πλάνο εξομάλυνσης της καμπύλης αποδόσεων.
Έτοιμη είναι και η πρόταση της ΕΚΤ για το χρέος, την οποία όμως διαβουλεύεται ακόμη με την Κομισιόν στο πλαίσιο επίτευξης μιας λύσης που θα συγκέντρωνε ευρύτερη αποδοχή και θα είχε πλεονέκτημα έναντι των άλλων.
Η κίνηση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε να διαρρεύσει έγγραφο που καίει την πρόταση του ΔΝΤ και βάζει σημαντικούς περιορισμούς στο προσδοκώμενο όφελος από τη διαδικασία αποκατάστασης της βιωσιμότητας του χρέους εντάσσεται στη γενικότερη στρατηγική του Βερολίνου ότι το ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο στο πλαίσιο διατήρησης υψηλών πλεονασμάτων που θα το χρηματοδοτούν.
Ωστόσο, τα πλεονάσματα αποτελούν άλλο ένα θέμα της ατζέντας των πολιτικών συζητήσεων, που θα θιγεί και στο Eurogroup της 30ης Μαρτίου, αλλά θα καθοριστεί οριστικά στο Eurogroup της 7ης Απριλίου. Επί του θέματος ανοιχτός παραμένει ο προσδιορισμός της έννοιας “μεσοπρόθεσμα” που προσδιορίζει τη διατήρηση του πλεονάσματος 3,5% που είναι αναγκασμένη να επιτυγχάνει η ελληνική κυβέρνηση από το 2018.
Η μάχη είναι μεταξύ του προσδιορισμού του 3,5% με αναπτυξιακό συντελεστή 2,5%+ καθώς και σε αντιστοιχία με τις δαπάνες εξυπηρέτησης του Δημοσίου χρέους, οι οποίες στόχος είναι να πέσουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ, ετησίως.
Οι διαρροές Σόιμπλε
Η Handelsblatt υπενθυμίζει ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θα μεταβεί στα μέσα Απριλίου στην Ουάσιγκτον με αφορμή τη διεξαγωγή της Εαρινής Συνόδου του ΔΝΤ. Εκεί, «πίσω από κλειστές πόρτες», η ελληνική κρίση ενδέχεται να αποτελέσει ξανά αντικείμενο διαπραγματεύσεων, σημειώνει το δημοσίευμα, εκτιμώντας ότι στις πιέσεις που ασκεί η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ στους Ευρωπαίους για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους «η απάντηση του Σόιμπλε ενδέχεται να είναι η εξής: Όχι».
Η εφημερίδα αναφέρεται στη διαμάχη που μαίνεται ανάμεσα σε ΔΝΤ και Βερολίνο σχετικά με το εάν και υπό ποιους όρους θα συμμετάσχει το Ταμείο στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα δανεισμού. Όπως επισημαίνεται, παρά τις δημόσιες διαβεβαιώσεις Σόιμπλε ότι το ΔΝΤ θα συμμετάσχει, «στο παρασκήνιο υπάρχουν εντελώς διαφορετικά μηνύματα. (…) Το Ταμείο σε καμία περίπτωση δεν εγκατέλειψε το αίτημά του για περαιτέρω ελαφρύνσεις στην εξυπηρέτηση του (ελληνικού) χρέους, ακόμη κι αν το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών αρέσκεται να το παρουσιάζει έτσι».
Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θέλει να δρομολογήσει μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους μετά τη λήξη του προγράμματος το καλοκαίρι του 2018, σημειώνει η Handelsblatt, υπογραμμίζοντας ότι ο γερμανός υπουργός Οικονομικών δεν επιθυμεί σε καμία περίπτωση η ελάφρυνση να είναι τόσο εκτεταμένη ώστε «να ισοδυναμεί με ένα νέο πακέτο διάσωσης». Σύμφωνα με το δημοσίευμα, «το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι τα επιτόκια (για την Ελλάδα) θα σημειώσουν αύξηση έως το 2040 φτάνοντας μέχρι και στο 3,3%. Αντίστοιχα υψηλότερες θα ήταν και οι πληρωμές τόκων της Αθήνας προς τους δανειστές της».
Σύμφωνα με την Handelsblatt, «και η καγκελάριος Μέρκελ άφησε να εννοηθεί απέναντι στην Κριστίν Λαγκάρντ ότι μπορεί μεν να φανταστεί περαιτέρω παράταση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων, αλλά όχι και πλαφόν στα επιτόκια».
Ωστόσο αυτή η θέση αποτελεί ρεπορτάζ της εφημερίδας και όχι μέρος κάποιου εγγράφου και όπως είναι προφανές προέρχεται από την ίδια πηγή, καταδεικνύοντας ότι μαζί με το έγγραφο η Handelsblatt πήρε και κάποια… points, τα οποία όμως δεν έχει επιβεβαιώσει η καγκελαρία.
